Asgari ücret 2025 zammı için son tahminler geldi: ‘Ezber bozan beklenti’ paylaşıldı, masadaki rakamlar ortaya çıktı
Doğrudan milyonlarca asgari ücretli ve işvereni, dolaylı olarak da tüm çalışanları ilgilendiren asgari ücret zammı için tahminler şekillenmeye başladı. İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun toplantısını aralık ayında gerçekleştirmesi bekleniyor. 2024 yılı tek zamla geçiren asgari ücretliler 2025 zammının ne kadar olacağını merak ediyor.
Bazı yabancı bankalar da uygulanacak yeni asgari ücret için tahminlerini paylaştı. Türkiye ziyaretinde bulunan Deutsche Bank ekonomistleri, asgari ücrete yapılması öngörülen zam oranınında genel beklentinin yüzde 25-30 olduğunu ifade ettiler. Asgari ücret hesaplamasına enflasyon direkt etki etmese de belirleyici rol oynuyor. İşveren ve işçi sendikaları beklentileri, ekonomik veriler, enflasyon ve diğer birçok etken dikkate alınarak yeni asgari ücret belirleniyor. Ara zam yapılmaması nedeniyle de yıl sonu enflasyon tahminleri büyük önem taşıyor. OVP’de 2024 yılı için enflasyon beklentisi yüzde 41,5 ; 2025 enflasyon hedefi de yüzde 17,5 oldu. Asgari ücret zammının yıl sonu enflasyonu doğrultusunda mı yoksa hedef enflasyona göre mi yapılacağı ise bir süredir tartışılan başlıklar arasında.
Asgari ücretin 2025’te ne kadar olacağını, asgari ücrette yaşanan erime nedeniyle ara zam verilip verilmeyeceğini ve işverenin asgari ücret zammı için olası teklifini SGK uzmanı Emin Yılmaz ve Ali Tezel Sputnik’e değerlendirdi.
‘Asgari ücrette ezber bozan beklenti’
Yeni asgari ücretin ne kadar olacağına ilişkin tahminini paylaşan Yılmaz, “Asgari ücret, emekli maaşlarında kriter olarak ülkece enflasyonu yaşayıp sonrasında onun verdiği tahribatları giderme yöntemi üzerinden ilerlemekte. Asgari ücrette bu sene ezber bozan bir beklenti içerisinde karşılaşacağımızı tahmin ediyorum” dedi.
Deutsche Bank ve Bank of America’nın (BofA) tahminlerine değinen Yılmaz, “Bank of America ülkemiz için enflasyon tahminini güncelleyerek yüzde 43,3’e çekerken asgari ücret için de açıklama yaptı. İlgili bankanın asgari ücretin için yıl sonu enflasyon beklentisine yakın oranda artması durumunda aylık enflasyonun ilk çeyrekte geçici olarak ivmeleneceğini vurguladı. Burada OVP bünyesinde hedeflenen enflasyon verileri 2024 yılı yüzde 41,5 2025 yüzde 17,5 olarak belirlendi” ifadelerini kullandı.
“Dolayısıyla 2024 yılında gerçekleşecek enflasyon verisine göre mi, yada 2025 yılı için hedeflenen enflasyon verisine göre mi belirleneceği netlik kazanmamış durumda aslına bakarsanız enflasyon komisyonda gösterge rakamı olarak değerlendirilecektir” diyen SGK uzmanı Yılmaz, veriler ışığında asgari ücrette olası zam oranlarını paylaştı.
Asgari ücret zammında 7’li hesap
Yılmaz’a göre, mevcut asgari ücrete yüzde 20 artış yapılması durumunda yeni dönem asgari ücreti 20 bin 402 TL; yüzde 25 artış yapılması durumunda 21 bin 252 TL; yüzde 30 artış olması durumunda 22 bin 102 TL; yüzde 35 artış yapılması durumunda 22 bin 952 TL; yüzde 40 artış olması durumunda 23 bin 802 TL; yüzde 45 artış olması durumunda 24 bin 652 TL olacaktır. Asgari ücrete yüzde 50 oranında bir artış yapılırsa bu durumda yeni rakam 25 bin 503 TL’ye yükselecek.
SGK uzmanı ayrıca, “Yüzde 30 ile yüzde 40 bandında bir asgari ücret belirleneceğini tahmin ediyorum” ifadelerini kullandı.
2025’te asgari ücrete ara zam yapılır mı?
2025 yılında asgari ücrete bir ara zam yapılıp yapılmayacağıyla ilgili değerlendirmesini paylaşan Yılmaz, “Aslında asgari ücret yönetmeliğine göre bir kere belirlenir ve iki yıllığına geçerlidir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde toplanır. Bakanlık gerekli görürse ara dönemde tarafları bir araya getirme yetkisi vardır. Asgari ücretin toplanma kronolojisine baktığımız zaman ise 1998,99 yıllarında üç defa 2000 den 2016 ya kadar yılda 2 defa 2017’den 2022 yılları arasında 1 defa 2023 te 2 defa ve içinde olduğumuz yıl ise 1 defa toplanıldığını biliyoruz. Deutsche Bank araştırmasına göre başlangıç olarak yılbaşında yüzde 20 sonrası yarıyıl dönemde de tekrar revize edilebileceğiyle alakalı görüşlerinde olduğunu belirtmişlerdir” ifadelerini kullandı.
İşverenin pazarlık kapısını açacağı oran…
İşverenin asgari ücrette artış için vereceği oranla ilgili soruya yanıt veren Yılmaz, “İşin doğası gereği komisyonda yüzde 20 üzerinden pazarlığı açacağı kanaatindeyim. Muhtemel olarak komisyonda yüzde 30 ile yüzde 40 arasında orta noktada buluşulacağını düşünüyorum” diye konuştu.
OVP’deki 2024 yılı enflasyon tahminiyle uyumlu asgari ücret zammı gelir mi?
“OVP’deki 2024 yılı için enflasyon beklentisiyle uyumlu asgari ücret zammı gelir mi” sorusunu yanıtlayan Yılmaz, “Önceki dönemlere baktığımız takdirde özellikle son 5 asgari ücret komisyonu kararları doğrultusunda her seferinde asgari ücret gerçekleşen enflasyon verisinin üzerinde olduğunu söyleyebiliriz. 2025 yılı Asgari ücret için içinde bulunduğumuz sıkı para politikası doğrultusunda ücret fiyat sarmalının tekrar gündeme gelmemesiyle alakalı çeşitli politikalar üretilmektedir. En azından yüzde 40 ile yüzde 50 bandında bir oranında asgari ücrete bir iyileştirme yapılması özellikle dar gelirli olan asgari ücretlilerin bir nebzede olsa rahat nefes almasına sebebiyet verecektir” değerlendirmesini paylaştı.
’İşverenin asgari ücrette yüzde 25 ısrarı’
SGK Uzmanı Ali Tezel de işverenin asgari ücret zammının en fazla yüzde 25 olması konusunda ısrarcı olduklarını dile getirerek, “Yoksa istihdamın azalacağını işsizliğin artacağını söylüyorlar. O yüzden bende hükümetin sermayeye uyacağını ve yüzde 25’ten fazla yapmayacağını düşünüyorum” ifadelerini kullandı. Tezel’e göre, hükümetin işverenle uyumlu olarak asgari ücrete yüzde 25’ten fazla zam yapmayacağını düşündüğünü söyledi. 2025’te asgari ücrete ara zam yapılmayacağını söyleyen Tezel, “Ara zam geleceğini sanmam çünkü enflasyonu düşüreceğiz diye asgari ücreti baskılamak istiyorlar. Yani çalışanların ücretlerini kısarak enflasyonu düşürmeye çalışıyorlar” görüşünü paylaştı.
Yıllara göre asgari ücret
2022 ve 2023 yıllarında asgari ücret ocak ve temmuz aylarında iki kez zamlanmıştı. Asgari ücret en son Ocak 2024’te zamlanmıştı. Temmuz 2023 itibarıyla 11 bin 402 lira olarak uygulanan asgari ücret Ocak 2024’te yüzde 49 oranında artışla brüt 20 bin 2 TL, net 17 bin 2 TL’ye çıkarılmıştı. Asgari ücretin son 10 yıldaki değişimi ise şöyle:
Yıl |
Brüt (₺) |
Net (₺) |
2024 |
20.002,50 TL |
17.002 TL |
2023 Temmuz-Aralık |
13.414,12 TL |
11.402 TL |
2023 Ocak-Temmuz |
10.008 TL |
8.506,80 TL |
2022 Temmuz-Aralık |
6.471 TL |
5.500,35 TL |
2022 Ocak-Temmuz |
5.004,00 TL |
4.253,40 TL |
2021 |
3.577,50 TL |
2.825,90 TL |
2020 |
2.943,00 TL |
2.324,70 TL |
2019 |
2.558,40 TL |
2.020,59 TL |
2018 |
2.029,50 TL |
1.603,12 TL |
2017 |
1.777,50 TL |
1.404,6 TL |
2016 |
1.647,00 TL |
1.300,99 TL |
2015 |
1,201.50 TL |
949,07 TL |
2014 |
1.071 TL |
846 TL |